Ik heb verschillende kere heure vertelle, da vroeger de minse van de weg af wiere gezet, ien den bèrm of ien de sloot, of da ze over ’n heg of vrach wiere gebeurd. Mar ’t gebeurde altied soaves. Ok zage ze dan wel es ’n liekstoet onkomme. En as ge dan nie gaauw wied genoeg opzé’j gieng, wier ge van de weg af gedouwd, ’n graaf of ’n heg ien.
Gradje Wegh had ’n vèrke geslach. Hé’j verkoch de helf on Chris Kupers, de parlevinker* op de Woal. Gradje woj die helf soaves wegbrenge opte krujwage. Hé’j deej ’r ’n schon wit lake over hin um alles netjes te houwe. Toetie ekkes on ’t krujje was, kwamter ’n zwarte kat bé’j ’m lope. En die sprong ienens opte krujwage, op ’t lake. En toe wier de krujwage zo zwoar, dattie ’m nie mer wieër krujje kos. Hé’j zette de krujwage ner en toe sprong de kat eraf. Mar al was ’t vies wèr en de grond modderig, ge zag gin inkel peutje op ’t lake. As Gradje de krujwage wer vaspakte en wieër wou krujje, sprong de kat er wer op. En dan kos ie nie wieër krujje, zo zwoar was de krujwage dan wer. Gradje zetten ’m wer opte grond. De kat sprong ’r af. Gradje trok zien schoen uut en sloeg ermee nor de kat. Mar die was drek weg. Toe trok ie zien schoen wer on en krujde wer wieër op. Mar toe sprong de kat wer opte krujwage. En ’t krujje was gedoan. Zo istie deurgesukkeld tot de schopschuur [schapenschuur] bé’j de Munnikhof. Ze zèje, dat ’t doar spokte. Toe zag ie de kat nie mer. En hé’j kos ’t halve vèrke den diek op krujje nor de parlevinker.
Ik was med’n pluugske kameruij ien Providentia on ’t oefene gewes ien ’t schieten. Doar zat onwèr on de loch. ’t Was lot zat en we gienge nor huus. Toe ik bé’j de Gendtse brug was, opte kruusweg nor de Kommerdiek, doch ik: “D’r kum zwoar onwèr”.En ik kos nog tot de Hagevoortse loan komme. Mar toe mos ik wel schule. Zo gieng ’t er op! Ik gieng opte kromme...
Toon Hermsen het mien, toen ik nog zonne jong was, duk dit verteld: “Ik was soldoat ien Nimwege, ± 1870. Umda ’k verlof ha, liep ik soaves ’n keer van Nimwege over den diek nor Gendt. Ik had barren dors. En wou èrs wat drinke vroage. Mar ik zag nèrs lich. Ien Haldere zag ik ien ’n huus, da bé’j de kolk on den diek ston nog lich braande. ’t Was al loat....
Mijn vader vertelde het volgende over mijn grootvader. Drie mannen hadden grote ruzie. Ze stonden met de messen tegenover elkaar. Grootvader werd er bij geroepen. Hij besprak ze met het volgende gebed: God de Vader is met u, God de Zoon is met mij, God de Heilige Geest is tussen ons beiden En die zal ons scheiden. Toen lieten de mannen de messen uit hun...
Ik was zo’n opgeschote jong. Ik mos met ’n hokkeling [eenjarig kalf] nor de var [stier] Den Ingel kwam met de motor vurbé’j. Dor schrok ’t bees van. Hé’j rukte on ’t touw. Mar ik wou nie los loate. Ik wou me nie loate kenne. Ik viel opte grond en hard, opten bil. Ik had er den erste tied bar veul las van. Mar da wou ik nie wete. Da’k zo stom gewes was. ’t...
’t Geet over ’n droom, die ’n vörbeduisel was. Ik was op ’n zaterdagoavend op de gewone tied, ongevèr elf uur, nor bed gegoan. Ik wier um zowat één uur wakker. Vör die tied had ik gedromd van een grote vis, die nor mien toe kwam zwemme. Ik het toe de lamp ongestoke en ’n poos gewach en zie toe wer ien sloap gevalle. Ik dromde wer over de vis. Hé’j kwam...
Mien voader kos da goed. Hé’j kos ’t bloeie drek op loate houe. Ok pien besprèke kostie. Hé’j prevelde dan ’n gebedje en ’t bloeie of de pien, of allebei hielen op. Bé’j tandpien vreef ie ekkes over de wang en zèj wa. En dan was de pien weg. ’s Zoaterdags liet voader zien eige schère bé’j de Witte van Berning. Hé’j kwam doa langs de herberg van den Dikke...
Ik het dor wel es iets van gehörd. Ze zèje vroeger, da Hend van de Witte da kos. Die kos iemes stil late stoan en ok opte grond loate valle. Teminste, o da zèje de minse. Ik het ’t eiges nooit gezien. Hé’j noom dan ’n buukske uutte tes [zak] en schreef er wa ien. En zèj dan bijvoorbeeld tegen de luj, die bé’j ’m ware: “Zal ik hum doar, die dor löp es loate stil stoan en ’m ok es opte grond loate valle?” En ze zèje, dada dan altied lukte. Hé’j kos ok beeste stil loate ston en loate blentere. Ik het da duk dör mien bruur Bart heure vertelle. Vanwie die ’t wer had, weet ik nie.
Ze waren es ’n keer med’n truupke bé’j mekoare gewes. D’r liepe dor ien de burt wa koeie ien de wei. Hend van de Witte zèj: “Za’k er es één stil loate stoan?” “Ja”, zèje d’aandre, “goed, nim die rooie mar”. Hend begos wer ien ’t buukske te schrieve. En jawel, ’t rooie bees ston stil. Ekkes lotter zeitie: “Za ’k ze nou mar wer loate goan?”. “Ja, doe mar”, zèje ze. En de koe begos drek wer te lope en te weie. Toe zèj Hend: “Za’k er nou ok es één loate blentere [loeien]?” “Ja, doe mar es”, zèje ze, “mar nou ’n aander bees”. “Bes” zèj Hend, “die grote mar”. En hé’j schreef ien zien buukske. En toe begos die koe te blentere, ’t was bar! Ekkes dornoa zeitie: “Nou mot ze mar es uutscheie”. En ’t was gedoan, en ’t bees begos wer drek te weie.
Dit kan van geslacht op geslacht overgaan. In onze familie is dat misschien wel 200 jaar lang gebeurd. Mijn grootvader, Steven Geveling, heeft het overgegeven aan mijn vader, Willem Geveling, en die weer aan mij. Mijn vader had zes zonen en één dochter. Hij zei, dat slechts één het bespreken kon overnemen. De anderen mochten de woorden wel eens horen of...
Vroeger reej de stoomtram dör de Langstraat. ’t Was ’n snikhete zommerdag. De machinist stokte ’t vuur nog es wa op. Dor vloge vonke op ’t dak van Van der Heiden. ’t Huus stond al gaauw ien braand. En d’r was ok gevoar vör ’t huus van den burman. Want de wiend stond op ’t huus van Romein. Minsen in de burt zèje: “Ga gaauw de kaploan hoale, dattie de wiend drèjt”. De kaploan is nie gekomme. De wiend is blieve stoan. En ’t huus van Romein is nie afgebraand.
Ze hemme vroeger duk verteld, da ome Jan, ’n bruur van mien schonvoader, mitten helm gebore was. Zo iemes kan van alles van teveure zien.
Ik was ’n joar of 18 en ik werkte opte twedde febriek [steenfabriek]. Nöl Tunnisse werkte opte erste febriek. We zate mèd’n pluugske aander minse wa te schofte. Opens hörde we wa bé’j de rivier tegenover de erste febriek. En d’r holde wa minse nor toe. Iemes van ons pluugske zèj: “D’r zal iemes mèd’t steenkrujje van de pril [plank] afgevalle zien”. ’n Aander vroeg on Hendrik Arends, de ploegboas, of ie ekkes woj gon kieke. Die zèj: “Da doe ik nie gern. En d’r is genoeg volk bé’j um te helpe, as ’t mot”. En toe zèj Kees Janse: “Dor ister zeker een verdronke. Da kan zien: Nöl Tunnisse of Wim van Hendje boas”. ’n Schipper, die bé’j ons ston, gieng kieke en toetie wer terugkwam, zeitie: “Kees het geliek. Nöl Tunnisse is verdronke”. “Ja”, zèj Kees, “ik het ’t ow toch vöraf gezeid. ’k Had de liekstoet al gezien”.
Vratten afneme, da kan. Da is gebeurd. Ok bé’j ons. Eén van ons kiender had al lange tied veul vratte opte haand. Ze kos er nie afkomme. Sommige minse zèie: “As ge ze ienvrief met ’t sliem van ’n slek, dan gon ze weg”. We hemme da gedoan. En toe de slek op ’n spits puilje [paaltje] gestoke en da ien de grond gezet. Toe de slek helemol verdreugd was, ware...
As ’n mins oneerlijk verkrege schatte of geld begraaf en de man stèrf, kumter ’s nachs vuur bove die plats. En bé’j da vuur stoan twee gedoantes as manne. Aj metter prot, brèke ze ou den hals. ’t Vuur is eigelijk ’t geld of de schat. Het braandt nie. Ge kunnet medde haand oprape, zonder de vingers te braande. Ien de tied toe d’r nog gin kachels ware, mos ’n vrouw smèrs es vuur hemme, umdaddet hèrdvuur ’s nachs uutgegoan was. Ze gieng nor bute. En ze zag vuur. Ze gieng er metten doofpot hin. En ze schrobdener ’t vuur ien. Ze wier nou gewoar, da ’t vuur nie brien. Toch had ze vuur ien den herd. Toe ’t goed en wel lich was, zag ze dat ’t allemol goudstukke ware. En ze was vör d’r hele lève schatriek.
Ze zèje vroeger ok wel ’n versje op um de vratte weg te kriege. Ge mos luustere nor de klokke als die luidde, aster iemand begrave wier. Ge zèj dan:
Nou legge ze ’n dooie ien ’t graf.
En nou was ik mien vratte af.
Onderhaand mos ge de vratte mee woater afwasse. Of ’t geholpen het, weet ik nie!
Tante en grötmoeder kwame van ’t Loo [gemeente Duiven] van de brullef. Tante, die nog mar zo’n djernje was, zag ’n kenieneke lope. Mar grötmoeder zag niks. Tante was nog jong en ze kroop tege grötmoeder on. Want ze was bang vör de kenien. Grötmoeder zèj: “Djern, lop toch goed”. “Ja mar, dan moj mar es kieke, wa mien vör de voete lup, ik kan hos nie...
Twee bruurs hadden allebei scheup. De ene bruur zèj: “Gef mien één schoap mee van ou, dan heb ik er tweemol zoveul as gé’j”. “Nee”, zèj den aandre bruur: “Gef mien d’r één mee van ou, dan hemme we ’r èveveul”. Hoeveul hadden ze ’r mee z’n beije? Ik kon niet direct het goede antwoord vinden. Dat deed ’m plezier. En hij zei na ’n pauze: “Meester, hej ’t nog...
Minse, die gestolen hadde, kwame terug um te spoke.
Mien schonvoader het duk verteld, dattie ’n keer soaves van de stenove kwam en toe duidelijk zag, dattet huus van Doeleman ien de Nimwegsestroat ien braand ston. En toetie d’r nève kwam, was er niks te zien. Mar twee dage lotter brien ’t wel af. Mien schonvoader hiel altied vol, as wé’j zèje, da we ’t nie gleufde, dattie ’t beslis goed gezien had en twee...