Datasets - ISEBEL

No. 171. 't Was in 1560. Een boer uit Kasteren onder Hoogeloon, die al vijf jaar ziek was, raadpleegde een duivelbanner, die hem wist te vertellen, dat hij betooverd was. De heks zou den volgenden morgen aan zijn hoeve komen om iets te vragen, dat moest hij weigeren; maar dan zou ze iets uit zijn tuin willen hebben, dat moest hij haar "om Godswil" geven....

beter

nl.verhalenbank.46922

BETOVERDEN Vaak lagen er te Loosduinen kleine rode sterappels, die verleidelijk glommen, langs de berm van de weg. Zij waren daar neergelegd door een van die kwaje, ouwe vrouwen, die heksen konden. Die appels mogen niet worden gegeten, maar moeten eerst zorgvuldig een dag en een nacht in een pul of een pot worden bewaard, bovenop een kast of in een...

aanvallen

nl.verhalenbank.32557

Heksen (vervolg): Poorters was de eerst gevestigde familie van de betrekkelijk jonge nederzetting Koningslust. Er was daar in mijn jeugd een café. Poorters’ vrouw, Nelie, werd in onze buurt als heks beschouwd. Onze oude veearts, Koch, trouwde met een zuster van mijn vader bij grootvader Evert in. Hun dochter Nelke was een zeer lastig kind, dat ’s nachts...

achteruitgaan

nl.verhalenbank.69370

Maar nu, wat mijzelf later in Limburg is overkomen. We woonden bij andere mensen in. Op een keer werd ons dochtertje ziek. De vrouw, die met ons hetzelfde huis bewoonde, zei ons, dat we een zeker mens in de gaten moesten houden. Een vrouwtje kwam zo nu en dan vragen: "Hoe gaat het nu met Nora?" "Bekijk het kussen eens," zei de buurvrouw. "Als er een krans...

buren

nl.verhalenbank.43083

Men meldt uit Smilde: Het negenjarige zoontje van een arbeider in deze gemeente was sedert eenige maanden lijdende en kwijnde ziender oogen weg. Er waren er die oordeelden, dat eene boosaardige heks niet vreemd zou zijn aan den treurigen toestand van den knaap. Op zekeren morgen zaten niet minder dan vijf zwarte katten op de deur der schuur, terwijl nog...

arbeider

nl.verhalenbank.9345

Het geloof aan den duivel en zijne groote macht ten kwade speelt de hoofdrol bij alle volksbijgeloof. Dat menschen met hulp van den booze allerlei bovennatuurlijke dingen kunnen uitvoeren, dat men daarvoor een verbond met den duivel moet sluiten waarbij men zijne ziel aan hem verpandt, werd vroeger algemeen aangenomen, en dit geloof is nog niet...

afspraak

nl.verhalenbank.57946

Yn Boarnburgum wenne in âld-minske, dat wie Knjillis Auk. Dat wie in tsjoenster. Auk koe har foroarje yn in swarte kat. Dy kat kaem to spûkjen by oare minsken. De minsken wienen bang foar har. Hja hat wol gauris ien bitsjoend. Dan krigen de minsken krânsen yn 'e kessens. Dan gongen se nei de duvelbander ta. Gauris wie dat Greate Wopke fan Kûkherne. De...

betoveren

nl.verhalenbank.29496

Heksen betoverden vooral kleine kinderen die in de wieg lagen. Zo weet ik dat er een ziek kind was in Schoonoord. De buurvrouw vroeg de ouders: "Wie is der bij dat kind geweest?" Nou, die of die, zeiden ze dan. "O," zei de buurvrouw, "dan heeft die het kind behekst." Ze maakten het kussen los. Toen zat daar een krans in van veren. Toen zei die buurvrouw:...

baby's

nl.verhalenbank.32020

Heksen De zieke wordt in de naam van de H. Antonius, patroon der parochie, geboden haar water in een nieuwe roode aarden pot te loozen; de heksenmeester plaatst de pot op een vuur van vlierhout, schuift het raam open, plaatst zich met het gezicht daarheen, lezende wederom in het boek der Vier Uitersten tot dat het water der vrouw kookte en een benauwende...

bewijs

nl.verhalenbank.39440

Tsjoensters koenen har yn katten foroarje. Dan fleagen se by de glêzen op. As se rekke woarden mei in stok dan hie de tsjoenster de oare deis plakken oan har. Om 'e safolle jier moest de tsjoenster ien deatsjoene, oars gong se sels dea. Wie der in krâns yn 't kessen dan reizgen se nei greate Wopke ta. Dan krigen se in drank mei. Underweis sprong der hwat...

afhandig

nl.verhalenbank.24641

Wie in bern bitsjoend dan seagen se it kessen nei. Kaem dêr in krâns út, dan gongen se nei de duvelbander ta om in drankje.

drankje

nl.verhalenbank.36423

I. De duivel 5. Zijn U bepaalde personen bekend, die als duivelbanner of duivelbanster worden geraadpleegd? In welke gevallen gebeurt dat? Er is 'me 'n geval bekend (± 40 jaar geleden) dat 'n man zo'n duivelbanner raadpleegde voor z'n vrouw die naar hij zei “de kwaje hand opgelegd” was, door 'n heks, die met zwarte katten werkte.

duivelbanner

nl.verhalenbank.126967

Njonken ús wenne in frou dy gong foar in tsjoenster troch. Hja wist dat sels wol. Mar wy leauden der net oan. Se seinen dat se de bern bitsjoende en krânsen yn 'e kessens tsjoene koe. Hja ried op in biezemstôk troch de loft en koe har foroarje yn in kat. Wie der ien bitsjoend, dan reizgen se nei de duvelbander ta. Dat wie almeast Sierd Schaafsma fan...

beheksen

nl.verhalenbank.32036

I. De duivel 5. Zijn U bepaalde personen bekend, die als duivelbanner of duivelbanster worden geraadpleegd? In welke gevallen gebeurt dat? Waren er wel, zijn allen dood, tegen heksen was het middel: een kruisbeeld onder de deurdorpel.

afweer

nl.verhalenbank.127248

Tsjoensters kinne har yn katten foroarje. It binne altyd moai lange katten, dik en grou. It binne gjin swarte en ek gjin bûnte, mar grauwe. As sa'n kat der op út is to tsjoenen, leit de tsjoenster stil en wezenloas op bêd. Dan is der gjin leven yn. In tsjoenster bitsjoent foaral bern. Ek wol froulju noait manlju. Hja tsjoenst krânsen yn 'e kessens, dêr...

bed

nl.verhalenbank.24246

TOVENAARS EN DUIVELBANNERS Tovenaars en duivelbanners kwamen er in ons land veel beter af dan heksen. Blijkbaar geloofden de rechters niet dat zij bijzondere gaven hadden en met de duivel een verbond hadden gesloten. Pieter Karel van Aken, die zich te Amsterdam in 1543 ten onrechte voor chirurgijn had uitgegeven en die had beweerd dat hij betoverden kon...

angst

nl.verhalenbank.13376

Om tsjoensters to kearen dienen de lju altyd duveldrek ûnder 'e drompel. Dêr koe de tsjoenster net oer komme. Wy hienen as bern altyd in pûdtsje mei duveldrek op it boarst, om mar net bitsjoend to wurden. Dy't bitsjoend wie, hie krânsen yn 'e kessens. Wienen der trije folle krânsen dan gong dyselde dea, dy't bitsjoend wie. As se dan nei de duvelbander...

afhandig

nl.verhalenbank.29540

6.1. Casteren, 1560 Een boer, die vijf jaar ziekelijk was geweest, raadpleegde iemand (een duivelsbanner?), die hem zei, dat hij betooverd was. De schuldige zou 's anderen daags iets uit zijn huis komen vragen; dit moest hij weigeren; – daarna iets uit zijn tuin, en dit moest hij 'om Godswil' geven. Toen er nu werkelijk een oude vrouw iets kwam vragen,...

afkeer

nl.verhalenbank.44462

Yn 'e Bosk yn 'e Harkema wenne Hindrik Wielpstra yn in hûs, dat is der nou ôf. Hindrik syn bern wie net goed. Sy founen krânsen yn 't kessen. Doe wisten se dat it bern bitsjoend wie. Doe gong Hindrik nei greate Wopke ta yn Kûkherne. Wopke joech him in drank mei. Dy die Hindrik yn 'e bûse. Mar op 'e weromreis, al tichte by hûs sprong him in lyts hountsje...

aanvallen

nl.verhalenbank.22334

Op 'e Wâl wienen in stik of hwat tsjoensters. Dy koenen har yn in kat foroarje. As men sa'n kat in skop joech, dan wie de tsjoenster de oare deis mank of sa. Der wenne yn Feanwâldsterwâl in frommes, dat wie yn forwachting. Ik leau, dat se Maei hiet. Dat frommes wie bitsjoend troch ien fan dy tsjoensters. Doe hellen se in duvelbander by har. Dat wie Pieter...

betoveren

nl.verhalenbank.29660

278

Berkeley

Meertens Institute

Sagnagrunnur